Έκθεση «Α΄ παγκόσμιος πόλεμος: Τα Γαλλικά στρατεύματα στη Φλώρινα»

Εγκαινιάστηκε στη Φλώρινα από το Γενικό Πρόξενο της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη κ. Christophe Le Rigoleur, η έκθεση «Α΄ παγκόσμιος πόλεμος: Τα Γαλλικά στρατεύματα στη Φλώρινα», την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013.

Η έκθεση φιλοξενείται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας και θα διαρκέσει έως τις 07 Απριλίου 2013.
Στο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Φλώρινας, Γιάννης Βοσκόπουλος, είπε:
«Απόψε είναι μια σημαντική βραδιά για όλους μας, γιατί από απόψε και για ένα μήνα θα φιλοξενήσουμε την έκθεση με τον τίτλο «Α΄ παγκόσμιος πόλεμος: Τα Γαλλικά στρατεύματα στη Φλώρινα», στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που διοργανώνει ο Δήμος Φλώρινας για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Φλώρινας. Η έκθεση έρχεται να επιβεβαιώσει τις άρρηκτες σχέσεις της περιοχής μας με τη φίλη χώρα τη Γαλλία. Μια σχέση που δοκιμάστηκε και επιβεβαιώθηκε κατά καιρούς από τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο μέχρι και σήμερα.
Η παρουσία του Γάλλου Πρωθυπουργού στην Αθήνα, πριν λίγες μέρες, αλλά και του Γάλλου προξένου Christophe Le Rigoleur απόψε στην εκδήλωσή μας, δείχνει του λόγου το αληθές.
Κύριε πρόξενε, σας καλωσορίζω στη Φλώρινα, την πόλη του πολιτισμού και του πνεύματος. Μια πόλη που ξέρει να τιμά τον άνθρωπο και τις δημιουργίες του. Η πόλη μας, η Φλώρινα, ξεκίνησε τη συνεργασία της με τον προκάτοχό σας στο Γαλλικό προξενείο τον κ. Christian Thimorier, με την εβδομάδα Γαλλικού κινηματογράφου, συνέχισε με την παρουσίαση του φωτογραφικού υλικού της Στρατιάς της Ανατολής 1916-1918, με τίτλο « Ένα χάδι από τη Φλώρινα Στρατιά της Ανατολής: 1916-1918» και σήμερα με την έκθεση «Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Τα Γαλλικά Στρατεύματα στη Φλώρινα».
Σας ευχαριστώ κ. Πρόξενε, γιατί μέσα στις πολλές ασχολίες σας βρήκατε το χρόνο να μας τιμήσετε με την παρουσία σας. Να ευχαριστήσω και όλους αυτούς που συνετέλεσαν για να φτάσουμε στην αποψινή βραδιά. Κύριε Πρόξενε, θέλω να σας εκφράσω την απόλυτη ικανοποίησή μου για την αποτελεσματική συνεργασία μας.
Είμαστε εδώ, ως Δημοτική Αρχή και ως Φλώρινα, για να κάνουμε τη συνεργασία αυτή πιο σταθερή, πιο δημιουργική, βελτιούμενη συνεχώς, προς όφελος όλων μας. Να την επεκτείνουμε και σε άλλους τομείς. Εύχομαι στους επισκέπτες μας καλή διαμονή και στους συμπολίτες μου να χαρούν τη μοναδική αυτή έκθεση».

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΠΡΟΞΕΝΟΣ

Την έναρξη της εκθέσεως κήρυξε ο κ Γενικός Πρόξενος, ο οποίος είπε: «Επιτρέψτε μου, κατ’αρχάς, να εκφράσω τη χαρά μου που βρίσκομαι σήμερα εδώ στη Φλώρινα, με την ευκαιρία των εγκαινίων αυτής της πολύ ωραίας έκθεσης που μας υπενθυμίζει τη σημασία του Μακεδονικού Μετώπου στη διεξαγωγή και την έκβαση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Είμαι ευγνώμων στο Δήμο Φλώρινας για αυτήν την πρωτοβουλία κυρίως διότι, στη Γαλλία, το Μακεδονικό Μέτωπο είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά επεισόδια του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου.

Πολλοί είναι οι λόγοι που εξηγούν αυτό το γεγονός. Κατ’αρχάς, ο 1ος Παγκόσμιος Πόλεμος θεωρήθηκε από τους Γάλλους μια διένεξη που έθετε σε κίνδυνο την εδαφική τους ακεραιότητα, άρα και την ίδια την ύπαρξη της Γαλλίας. Σε αυτό το πνεύμα, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί οι μάχες εκτός γαλλικής επικράτειας είχαν λιγότερη σημασία. Παραδοσιακά, η δική μας ματιά στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο επικεντρώνεται κυρίως στη μάχη του Βερντέν, του Σομμ ή του Σεμέν ντε Νταμ. Είναι αλήθεια ότι το μέγεθος των απωλειών στις μεγάλες μάχες του Δυτικού Μετώπου – ενδεικτικά αναφέρω : 700.000 νεκροί μόνο στη μάχη του Βερντέν – κατέστησαν για πολύ καιρό το Μακεδονικό Μέτωπο δευτερεύουσας σημασίας. Αν μιλήσουμε με αριθμούς, ο Στρατός της Ανατολής με τους 300.000 στρατιώτες και τους 70.000 νεκρούς μοιάζουν μάλλον πολύ «ταπεινοί» σε σχέση με τους 1,4 εκατομμύρια γάλλους στρατιώτες που σκοτώθηκαν στη διάρκεια του πολέμου. Επιπλέον, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο Στρατός της Ανατολής αποτελούνταν σε μεγάλο βαθμό από στρατιώτες που καταγόταν από τις γαλλικές αποικίες της εποχής. Επομένως, μετά τον πόλεμο, λίγες οικογένειες διατήρησαν την ανάμνηση του Μακεδονικού Μετώπου στη μητροπολιτική Γαλλία.

Ωστόσο, ο Στρατός της Ανατολής και οι στρατιώτες του αξίζουν κάτι καλύτερο από τη λήθη, πόσο μάλλον, ενδεχομένως, την περιφρόνηση: ο Georges Clémenceau τους είχε χαρακτηρίσει «κηπουρούς της Σαλονίκης». Θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε το Μακεδονικό Μέτωπο δευτερεύον στοιχείο της ιστορίας του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. Δημιουργώντας ένα νέο μέτωπο, οι σύμμαχοι δημιούργησαν ένα νέο περιορισμό στις δυνάμεις των κεντρικών Αυτοκρατοριών, υποχρεώνοντάς τις να μάχονται σε τρία μέτωπα. Η επίπτωση της ήττας του βουλγαρικού στρατού στην τελική έκβαση της διένεξης, το Σεπτέμβριο του 1918, είναι ένα αντικειμενικό δεδομένο που επιτάχυνε την τελική έκβαση του πολέμου.

Βλέποντας τις φωτογραφίες που αποτελούν την έκθεση, θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί : O Στρατός της Ανατολής στη Μακεδονία ήταν στρατός κατοχής;

Αυτή η ερώτηση θα άξιζε σίγουρα μεγάλη συζήτηση. Από τη μία πλευρά, ο Στρατός της Ανατολής όντως παρενέβη κατά κάποιο τρόπο στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, λαμβάνοντας μέρος στη συζήτηση για το αν η Ελλάδα έπρεπε να εμπλακεί στον πόλεμο. Από την άλλη πλευρά, ο Στρατός της Ανατολής συνέβαλε στη διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας και επιτέλεσε ένα σημαντικό ειρηνικό έργο: η Γαλλική Στρατιά συνέβαλε άμεσα στην πραγματοποίηση δημοσίων έργων, στην εισαγωγή νέων μεθόδων στη γεωργία (ιδιαίτερα στην αμπελοκαλλιέργεια που σημαδεύτηκε βαθιά από τη γαλλική παράδοση σε αυτήν την περιοχή) και στην εξάλειψη ορισμένων ασθενειών. Προσωπικά, είμαι πολύ ευαίσθητος απέναντι στην πρωτοβουλία του Δήμου Φλώρινας να οργανώσει αυτήν την έκθεση: από την πλευρά της μητέρας μου, όλοι οι άντρες της οικογένειας σκοτώθηκαν στη διάρκεια του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου και ο προπάππος της συζύγου μου πολέμησε εδώ, στο Μακεδονικό Μέτωπο, ίσως ακόμα και στη Φλώρινα…

ας είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων επειδή αυτή η έκθεση συμβάλλει στο να αποτίσουμε φόρο τιμής σε όλους τους στρατιώτες που πολέμησαν στο Μακεδονικό Μέτωπο και κυρίως στους 300.000 γάλλους στρατιώτες και τους 70.000 γάλλους πεσόντες, εκ των οποίων περισσότεροι από 8.000 αναπαύονται σήμερα στο γαλλικό τμήμα του κοιμητηρίου του Ζέιτενλικ. Αυτή η έκθεση επιβεβαιώνει επίσης ότι, στις δύσκολες στιγμές, η Γαλλία βρίσκεται πάντα στο πλευρό της Ελλάδας. Αυτό είναι και το μήνυμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, François Hollande, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω προσωπικά και στο όνομα της μνήμης των στρατιωτών το Δήμο Φλώρινας και το Δήμαρχο, κύριο Βοσκόπουλο, για αυτήν την έκθεση και για την ποιότητα της συνεργασίας ανάμεσα στο Δήμο, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας και το Γενικό Προξενείο της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη.

Ευχαριστώ επίσης όσους βοήθησαν στην πραγματοποίηση της έκθεσης: Το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης και τον διευθυντή του Αντώνη Σατραζάνη, το Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, το Great War Forum 1914-1918, τον Alan Wakefield, τον Ανέστη Στεφανίδη, τον Βασίλη Νικόλτσιο, την Σοφία Ηλιάδου, τον Κώστα Γκιουλέκα, τον Διογένη Νικολέρη, την Ιφιγένεια Κοντολέοντος, τον Σταύρο Κιρίμη, τον Γιώργο Γιανίτση, την Δήμητρα Καρλή, τον Κωστή Δημητριάδη, την Φαίη Καζαντζίδου, τον Βλάση Βλασίδη, τον Γιάννη Αριστίδου και τον προκάτοχό μου Christian Thimonier».

Να σημειωθεί, ότι η παραπάνω έκθεση υλοποιείται από το Δήμο Φλώρινας, σε συνεργασία με του Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας, ενώ τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Άμυνας και του Γαλλικού Προξενείο στη Θεσσαλονίκη, ενώ σημαντική ήταν η βοήθεια του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών, του Μουσείου- Αρχείου της ΕΡΤ, του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Φωτογραφίας στη Θεσσαλονίκη».

Λίγο νωρίτερα της ίδιας μέρας ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη κ. Christophe Le Rigoleur, επισκέφθηκε το Δήμαρχο Φλώρινας κ. Γιάννη Βοσκόπουλο στο Δημαρχείο Φλώρινας. Στη μεταξύ τους συνάντηση αναφέρθηκαν στην εξαιρετική συνεργασία του Δήμου Φλώρινας και του Δημάρχου Φλώρινας με το Γαλλικό Προξενείο, με την υλοποίηση πλήθους εκδηλώσεων, με κορυφαία την έκθεση αυτή. Αναφέρθηκαν επίσης και στη διερεύνηση μελλοντικών συνεργασιών. Ο κ. Πρόξενος ανέφερε ότι την αγάπη που είχε ο προκάτοχός του για τη Φλώρινα κ. Christian Thimorier, την έχουν μεταφέρει και σε αυτόν, οπότε μια εξαιρετική συνεργασία πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Πρώτο βήμα αυτής της συνεργασίας, λόγω της εξαιρετικής δουλειάς που έγινε, θα είναι η μεταφορά της έκθεσης αυτής και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Για την έκθεση φωτογραφίας που διοργάνωσε ο Δήμος Φλώρινας είπαν:

π. ΕΠΙΦΑΝΕΙΟΣ, εκπρόσωπος Μητροπολίτη:

Είναι μεγάλο πράγμα να γνωρίζει ο άνθρωπος ιστορία. Κι ένας τρόπος αναβίωσης και μετάδοσης της ιστορίας είναι η φωτογραφία. Αυτό γίνεται τώρα, μέσω της φωτογραφίας μεταφερόμαστε στα παλαιότερα χρόνια και μαθαίνουμε την ιστορία της εποχής εκείνης.

ΤΣΩΚΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, πρόεδρος Στέγης Φιλοτέχνων

Όταν ασχολούμαστε με το Παρελθόν της Φλώρινας, λίγο ή πολύ, τι συνέβη, ψάχνουμε να βρούμε φωτογραφίες. Οι γαλλικές είναι οι πιο παλιές φωτογραφίες. Στο κτίριο που είμαστε κατασκευάστηκε με το νέο ρυμοτομικό που φτιάχτηκε απ’ τους Γάλλους μηχανικούς του εκστρατευτικού σώματος, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό της εποχής εκείνης. ην έκθεση αυτή την υλοποίησε ο Δήμος Φλώρινας. Πιστεύω ότι από την εικόνα της αλλαγής, γιατί εκείνο το φωτογραφικό συνεργείο που συνόδευε τη στρατιά της ανατολής εδώ, που ήταν η έδρα του Δυτικού μετώπου, κατέγραψε ουσιαστικά την αλλαγή της πόλης. Η πόλη εγκαταλείπει το Οθωμανικό παρελθόν της και εξευρωπαΐζεται πολύ συνειδητά. Καταστρέφονται τα πάντα και ξαναχτίζεται μια καινούρια πόλη. Η συνεισφορά των Γάλλων εκείνη την εποχή ήταν σημαντική. Σιδηρόδρομος, ρυμοτομικό, ηλεκτροφωτισμός, ύδρευση, αποχέτευση εκείνη την εποχή γίνονται με μια πολύ καλή συνεργασία του εκστρατευτικού σώματος και των τοπικών αρχών, του τότε Δημάρχου της πόλης του Τέγου Σαπουντζή. Εκείνη την εικόνα θα θέλαμε να την ξαναζήσουμε για να δούμε πώς, μέσα στους Βαλκανικούς πολέμους οι κάτοικοι, γηγενείς, επυλίδες, πρόσφυγες, σε μια εποχή μεγάλης ένδειας, θελήσανε να φτιάξουν κάτι καινούριο στην πόλη. Νομίζω ότι αυτή η εποχή μπορεί να μας δώσει σοβαρά μηνύματα στη σημερινή εποχή. Η έκθεση ας αποτελέσει την αρχή μιας στενής συνεργασίας με το Δήμο Φλώρινας.

ΗΛΙΑΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Φλώρινας

Πραγματικά σήμερα είναι άλλη μια όμορφη εκδήλωση, άλλη μια όμορφη βραδιά με θέμα πάντα την όμορφη Φλώρινά μας. Τη Φλώρινα πριν από 100 χρόνια, τη Φλώρινα που κανένας μας δεν την έζησε, ωστόσο όμως η σημερινή εκδήλωση δίνει την ευκαιρία σε όλους μας ή σ’ αυτούς που θέλουν να μάθουν και να έχουν την καλύτερη εικόνα. Γιατί μία φωτογραφία είναι χίλιες λέξεις, σκεφτείτε όλες μαζί πόσα μπορούν να μας πουν. Πρέπει να πω ότι η συνεργασία μεταξύ του προξενείου της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη και της Φλώρινας έχει μια συνέχεια. Πριν από αρκετά χρόνια κάναμε μία αντίστοιχη εκδήλωση, εκδώσαμε τότε με τους ίδιους πρωταγωνιστές ένα λεύκωμα με ανέκδοτες φωτογραφίες από την περίοδο εκείνη. Να συγχαρώ το Δήμο για την πρωτοβουλία του, καθώς και όλους όσους συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτής της έκθεσης, η οποία αξιοποιούμενη μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.