Ερμηνεία ποντιακών λέξεων και φράσεων: Όραμαν – Εκούξα – Εγκάλιαστα σεν

Δέσποινα Μιχαηλίδου -Καπλάνογλου

Στην σημερινή δημοσίευση δίνουμε ένα ακόμη απόσπασμα Ποντιακού τραγουδιού.
ΣΤΑ ΠΟΝΤΙΑΚΑ
,Απόψ’είδα σε σ’όραμαμ κι σιν χαράμ’ εκούξα,  εσκώθα  κι εγκαλιάστα σεν και ασό κρεβάτ’ ερούξα.
ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ.
Ερμηνεύται : Απόψε  σε είδα στο ό νειρο μου και από την χαρά μου φώναξα,   σηκώθηκα   σε αγκάλιασα και  από  το κρεβάτι   έπεσα.
ΕΠΙΛΟΓΗ ΛΕΞΕΩΝ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Από το απόσπασμα του τραγουδιού που παραθέτουμε επιλέξαμε τις λέξεις
Όραμαν – Εκούξα – Εγκάλιαστα σεν

***************************************
1..Όραμαν.
Προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ὁράω – ὁρῶ  που και από αυτό προέρχονται οι λέξεις  ενοράματα,ὁρώμενα  κ.α
Στην νεοελληνική αποδίδεται ως  όνειρο.
*************************************
2. Εκούξα
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη σκούζω- σκύζομαι   που στην νεοελληνική αποδίδεται φωνάζω δυνατά, ξεφωνίζω, βογγώ .Παράγωγο του ειναι το σκούξιμο
***************************************
3.Εγκάλιαστα σεν
Δύο λέξεις : Η πρώτη ” Εγκαλιάστα”  προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη   αγκάλη  – αγκαλιάζω , από  το  ρήμα  αυτό έχουμε  σαν παράγωγο το “εναγκαλισμός-εναγκαλίζομαι+μος, και η δεύτερη ”σεν ” προέρχεται από την προσωπική  αντωνυμία σύ -εσένα   που σημαίνουν οι δυο λέξεις μαζί  αγκάλιασα εσένα.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.